مدیرگروه اخلاق پژوهشكده اخلاق و معنویت:

فقه، اهدای جنین به والدین با مشکلات جسمانی را اولی می داند

فقه، اهدای جنین به والدین با مشکلات جسمانی را اولی می داند به گزارش علم عدل، قم مدیرگروه اخلاق پژوهشکده اخلاق و معنویت با اشاره به این که فقه موجود، اهدای جنین را به والدین با مشکلات جسمانی اولی تر از والدین با مشکلات روانی می داند، اظهار داشت: فقه امروزی سقط جنین را برای مادری مجاز می داند که او را به مرگ بکشاند در صورتیکه فقه برای مادری که ممکنست عدم سقط جنین او را به دیوانگی بکشاند، سقط را مجاز نمی داند بدین سبب جامعه علمی نباید فقط بدنبال این برود که از مباحث فقهی امروزی آگاهی پیدا کند بلکه باید فقیه و مرجع را درگیر آن موضوع کند.


حجت الاسلام والمسلمین محمدتقی اسلامی، مدیرگروه اخلاق پژوهشکده اخلاق و معنویت، در دومین نشست همایش «بررسی اخلاقی، فقهی و حقوقی درمان ناباروری» که امروز، ۱۵ بهمن ماه در دانشگاه علوم پزشکی قم برگزار گردید، با اشاره به ملاحظات و چالش های اخلاقی اهدای جنین و روش شناسی مواجهه با آنها، بیان کرد: توجه جامعه دینی به فقه بسیار عمیق است، برای اینکه جامعه دینی ما بر این باور است که اگر فقها فتوایی صادر کردند، حجت بر همگان تمام می شود و طبیعتاً قانون گذاران و سیاستمداران مطابق با آن فتوا قانون وضع می کنند.
وی با اشاره به این که اخلاق پایه دین ماست و اگر جواز اخلاقی را نتوانیم داشته باشیم مبنای جواز فقهی هم زیر سؤال می رود، اضافه کرد: اخلاق کاربردی را به عنوان رشته ای می شناسیم که در پی رویارویی روشمند با معضلات، دوراهی ها و مسائل پیچیده اخلاقی در حوزه های مختلف زندگی انسانی است. حدودا از اواسط دهه‌ی ۱۹۶۰ میلادی توجّهات علمی دانشمندان معاصر به عناوین و مسائل این رشته بطور جدی جلب شد.
مدیرگروه اخلاق پژوهشکده اخلاق و معنویت اشاره کرد: از آن زمان تا به امروز با ادامه پیشرفت های بشری در علوم و فن آوری های گوناگون، هم بر دشواری حل خیلی از مسائل اخلاقی کهن افزوده شده و هم پدیدآمدن مسائل پیچیده و چالش خیز تازه رو به فزونی نهاده است، شیوه رویارویی با این مسائل ما را به بحث از روش در اخلاق کاربردی سوق می دهد که البته این بحث به تعریف موضوع و نیز به هدفی وابسته است که برای اخلاق کاربردی ترسیم می نماییم.
اسلامی با اشاره به این که مسئله اخلاقی گونه های ابهام با سردرگمی است که شامل دو گونه عمل و نظر است، اظهار داشت: در مقام عمل، حکم مسئله روشن است ولی به آن عمل نمی گردد، به طورمثال، بدرفتاری های جمعی فردی یا جمعی که در پروسه اهدای جنین روی می دهد، گاهی بدرفتاری ها ریشه ضعف اخلاقی ندارد، به طورمثال، عمده پزشکان قمی در سیستم نوبت دهی به بیماران رویه ای را پیگیری می کنند به این شکل که نوبت اعلام شده به بیمار با نوبت ملاقات او با پزشک مغایرت دارد و این یک رویه بی اخلاقی است.
وی با اشاره به این که در حکم نظر حکم روشن نیست، افزود: دلیلهای روشن نبودن حکم در مقام نظر می تواند ابهام در خود مفهوم باشد، بطور مثال، مفهوم بیماری ناباروری، مفهوم جنین یا مفهوم اهدا؛ بطور مثال ممکنست این ابهام مطرح شود که نوزاد چند روزه را جنین می نامند؟آیا جنین رشدیافته امکان انتقال و اهدا پیدا می کند.
دلایل روشن نبودن حکم در مقام نظر
وی با اشاره به این که ابهام در مصداق یکی دیگر از دلیلهای روشن نبودن حکم در مقام نظر است، اضافه کرد: دو راهه های اخلاقی از دیگر علل روشن نبودن حکم در مقام نظر است، به طورمثال، اهدای جنین به زوجی که کانون خانواده آنان در معرض فروپاشی است، اقدام خوبی است اما اهدای این جنین به والدینی که به سبب نارسایی در اندام هام جنسی قادر به حاملگی نیستند، ممکنست پروسه طبیعی حاملگی در مراحل بعدی را برای والدین سهل کند.
وی با اشاره به این که دوراهی های اخلاقی شامل دو دسته حل شده و لاینحل می شود، افزود: گمان نکنیم همه دو راهی های اخلاقی با اهم و مهم کردن برطرف می شود برای اینکه تناقضات عقلی لاینحل داریم، در ضمن چندسال اخیر با موارد بی شماری از موضوعات و مسائل لاینجل مواجه شدم که به آن دوراهه های پایا و لاینحل می گویند.
اسلامی با اشاره به این که در دوراهی های اخلاقی لاینحل، اخلاق کاربردی به ما نحوه تعامل و مواجهه شدن با این مسائل را می آموزد، اظهار داشت: اخلاق کاربردی می تواند به تمام کسانی که با معضلات و مسائل لاینحل مواجه گشته اند در ابتدا بیاموزد که چرایی به وجود آمدن بن بست ها چیست؟ درحقیقت تجربه برخورد و مواجهه ما با مسائل لاینحل را می آموزد به جهت اینکه این پژوهشگر یا بتواند مسائل لاینجل را برطرف کند و یا با ان مواجه نشود.
مدیرگروه اخلاق پژوهشکده اخلاق و معنویت اضافه کرد: بواسطه کاستی های نظام خلقت که بر گردن خدا نیست، ناخودآگاه پژوهشگران و پژوهشگران با مسائل و مشکلات لاینحل مواجه خواهند، بدین سبب ضرورت به میدان آمدن اخلاق کاربردی در اینجا روشن می شود. مکروه فقهی در آخرت، عقوبتی ندارد، مصداق این مسئله آنست که انجام مستحبات فرقی در آخرت انسان نمی کند اما جهت زندگی دنیوی انسان مشکلاتی را به وجود می آورد.
اسلامی با اشاره به معرفی کتاب «مدل های اخلاق کاربردی» اظهار داشت: چهار مدل برای مواجهه با دوراهی های اخلاقی داریم که در این کتاب بیان شده است؛ اگر نهاد اخلاق در جامعه زنده باشد، نهادهای قانونی هم به فتوای جدی تر و قانون های مناسب تر می رسند.
وی اظهار داشت: این کتاب در شش فصل سامان یافته است؛ گفت و گو از مدلهای مورد اشاره و بررسی میزان کارآیی و اعتبار هر یک موضوع سه فصل اصلی این پژوهش، یعنی فصل های سوم، چهارم و پنجم است. ولی از آن جا که قبل از گفت و گو درباره ی مدل و روش، لازم است که رشته اخلاق کاربردی و زیرشاخه کلان و پراهمیت آن، اخلاق زیست پزشکی به خوبی شناخته شود، در فصل اوّل در قالب کلیات بحث به این مهم پرداخته ایم. فصل ششم، فصل پایانی است که به جمع بندی و نتیجه گیری و ترسیم روش مختار برمبنای اندیشه اسلامی اختصاص یافته است.
وی افزود: اما بحثی که در فصل دوم ارائه شده، پیرامون میزان به کارگیری هر یک از رویکرد های کیفی و کمی در تحلیل مسائل اخلاقی در اخلاق کاربردی و هم چنین فلسفه حاکم بر این به کارگیری است است. بحث از روش شناسی های کمی و کیفی و پارادایم های حاکم بر هر کدام از این روش شناسی ها، هر چند بطور خاص ناظر به دانش اخلاق یا اخلاق کاربردی نیست و بیشتر اذهان پژوهشگران حوزه علوم اجتماعی را به خود مشغول داشته است، ولی نحوه انطباق پارادایم های عامی که در این مباحث بررسی و نقد می شود، با پارادایم های قابل تصور در تحقیقات اخلاق کاربردی قابل مطالعه و پیگیری است.




منبع:

1402/11/15
22:52:32
5.0 / 5
360
تگهای خبر: اسلامی , پزشك , حكم , دانش
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۱ بعلاوه ۲
حقوق و وكالت، مشاوره حقوقی آنلاین و خدمات وكالتی
alameadl.ir - حقوق مادی و معنوی سایت علم عدل محفوظ است

علم عدل - وکالت و حقوق علم عدل

حقوق و وکالت