كدخدایی در گفت وگو با علم عدل:
صلاحیت کاندیداها در هر انتخابات برای همان دوره بررسی می شود
به گزارش علم عدل، عضو حقوقدان شورای نگهبان درباره ی ارتباط بین مشارکت و احراز صلاحیت ها اظهار داشت: شورای نگهبان در بررسی صلاحیت ها طبق قانون عمل می کند.
عباسعلی کدخدایی در بازدید از ایسنا و طی گفتگویی درباره ی انتخابات گفت: در قانون اساسی نسبت به انتخابات اصول و قواعدی ذکر شده است. انتخابات یک مساله اساسی برای نظام ماست. یک مساله تزیینی و آرایشی نیست که بگوییم به هر حال یک انتخابات داشته باشیم و از آن بگذریم. این مساله را با تاکید بر فرمایشات امام (ره) و نظرات رهبری که فرموده اند می گویم. زمانی که رهبری تعابیری به کار می برند و می فرمایند که انتخابات لیله القدر است؛ بدین سبب انتخابات مساله ای نیست که به آسانی ما بتوانیم از آن بگذریم. یعنی یک باور عمیق به انتخابات از طرف عالی ترین مقام رسمی کشور وجود دارد.
رییس پژوهشکده شورای نگهبان اشاره کرد: طبق اصل ۶ قانون اساسی، « در جمهوری اسلامی ایران امور کشور باید به اتکای آرای عمومی اداره شود، از راه انتخابات (انتخاب رییس جمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شوراها و نظایر این ها) یا از راه همه پرسی در مواردی که در اصول دیگر این قانون معین می گردد»؛ پس همه امور کشور باید بوسیله انتخابات باشد و مساله مهمی است. از شروع انقلاب همین وضعیت را داشتیم. آن چه که جمهوری اسلامی به آن می بالد و هنوز هم می بالد، این است که ما با حضور مردم کارها را پیش می بریم و مردم پشتیبان آن هستند و شاخص آن هم انتخابات بوده است. به تعبیر رهبری، انتخابات شاخص مردم سالاری دینی ماست و مساله ساده ای نیست که بخواهیم از آن بگذریم. باتوجه به اهمیت انتخابات، باید شرایطش را پیش بینی نماییم و انتخابات را آن طور که شایسته است و در قانون اساسی پیش بینی شده، اجرا نماییم.
*انتخابات باید با رقابت همراه باشد
وی با اشاره به این که مقام معظم رهبری امسال ۴ راهبرد (مشارکت، امنیت، رقابت و سلامت) را مطرح نمودند که ناظر به مساله انتخابات است، اظهار داشت: دو مقوله مهم آن رقابت و مشارکت است. نمی توانید انتخابات برگزار کنید ولی رقابتی وجود نداشته باشد؛ البته سلامت و امنیت هم دو بعد دیگر آنست. رقابت یک مساله اساسی است و اگر در انتخابات رقابتی نداشته باشید؛ انتخابات مشکل دارد؛ پس انتخابات باید با رقابت همراه باشد.
کدخدایی اضافه کرد: از جانب دیگر مشارکت، مساله ای است که هر انتخابات را محک می زند و اگر مشارکت گسترده نداشته باشید، خاصیت انتخابات از بین می رود؛ بنا بر این مقام معظم رهبری بر بحث مشارکت هم تاکید نمودند. در دهه اول انقلاب رقابت سیاسی به مفهوم امروز نداشتیم و رقابت بیشتر شخص محور و منطقه محور بود اما هر چه گذشت، رقابت های سیاسی بیشتر شد و در انتخابات مجالس مختلف و انتخابات ریاست جمهوری، مباحث سیاسی پررنگ تر شد.
وی با اعلان اینکه پایه و اساس قانون انتخابات مربوط به دهه ۶۰ است، اظهار داشت: آیا قانون انتخابات ما با آنکه اصلاح شده، تامین کننده یک انتخابات در خور نظام جمهوری اسلامی ایران است؟ مسلما خیر. در مجلس هشتم مقام معظم رهبری موضوع را به مجمع تشخیص مصلحت ارجاع دادند و مدت ها طول کشید که متن تحت عنوان سیاست های کلی انتخابات تهیه و ابلاغ گردید.
*قانون جامع انتخابات نداریم
رییس پژوهشکده شورای نگهبان با اعلان اینکه قانون جامع انتخابات نداریم و نظام انتخاباتی ما در شان نظام جمهوری اسلامی نیست، اظهار داشت: یکی از مسایلی که نسبت به آن موضع بیرونی هم گرفتم و حساسم، روش نظام انتخاباتی ماست. ما روش های حداکثری در انتخابات داریم و هر کس بیشتر رای آورد اشکالاتی را در طول این ۴۰ سال داشته است. در دو دوره گذشته مجلس شورای اسلامی از من سوال کرد و گفتم ما شاید بتوانیم روش تناسبی را داشته باشیم و به درد بخورد ولی مجلس قبل نتوانست و در این مجلس روش تناسبی هم آمد. خمیر مایه اصلاح قانون انتخابات مجلس روی تناسبی بودن انتخابات بود ولی بسیاری مخالفت کردند؛ البته بیشتر حقوقدانان از آن حمایت کردند.
کدخدایی اضافه کرد: روش انتخاباتی ما باید عوض شود و به سمت روش دیگری مثل تناسبی بصورت آزمایشی برویم و می تواند این اتفاق ابتدا در عرصه ای مثل تهران باشد. به نظرم مخالفان روش تناسبی انتخابات شناختی از وضعیت انتخاباتی ما ندارند؛ یعنی فکر همه گروههای سیاسی این است که به مجلس راه پیدا می نماییم یا خیر؟ فکر شان این نیست که آیا این روش به نظام انتخاباتی کمک می کند؟ به کارآمدی ریاست جمهوری و مجلس توجه ندارند.
وی با اشاره به این که بحث احزاب در انتخابات را نتوانستیم حل نماییم، اظهار داشت: احزابی که در قانون اساسی و سیاست ها آمده هنوز در جامعه ما شکل نگرفته است. قبول دارم قسمتی از آن فرهنگی است ولی معتقدم اگر انتخابات مبتنی بر احزاب باشد و روش تناسبی داشته باشد، اساسا مجالس ما کارآمدتر می شود.
*دلایل رد صلاحیت کاندیداها را فقط به خود شخص می گوییم
وی با اعلان اینکه در اعلام دلیلهای رد صلاحیت کاندیداها معذورات قانونی و شرعی داریم، اظهار داشت: نمی توانیم پرونده شخصی فرد را بازگو نماییم. قانونا اجازه نداریم که دلیلهای رد صلاحیت کاندیداها را علنی نماییم. بعضی می گویند این حق نظام است و شما دلیلهای رد صلاحیت نامزدها را نمی گویید ولی نامزد رد صلاحیت شده نظام را متهم می کند. در دوره گذشته دو نفر از نمایندگان صلاحیتشان تایید نشد و با من صحبت کردند و کارشناس آمد و مطالب را به آنها گفت، ولی پشت تریبون مجلس گفتند ما رفتیم شورای نگهبان و آنجا آقایی نشسته و به کسی جواب نمی دهد و صلاحیت ما را رد می کند. آیا باید من بیایم و دلیلهای رد صلاحیتش را بگویم بدلیل این که این صحبت ها را مطرح کرده است. مسلما خیر، ما دلیلهای رد صلاحیت را فقط به خود کاندیداها می گوییم. گاهی گفتن دلیلهای رد صلاحیت ها به کاندیداها سه الی چهار ساعت وقت ما را می گیرد.
کدخدایی افزود: کاندیداها می گویند ما سابقه مسجد رفتن داریم ولی شورای نگهبان به ما گفته عدم التزام به اسلام دارید! التزام به اسلام، فقط عبادت های یومیه نیست و مسایل دیگر هم هست. شما ممکنست مرتکب حرام دیگری شده باشید، آن ملاک است؛ نه این که شما مسجد می روید یا خیر؟
رییس پژوهشکده شورای نگهبان درباره ی شفافیت مالی نامزدهای انتخابات اظهار داشت: در دوره های گذشته گزارشاتی به ما می رسید که هزینه های انتخاباتی کاندیداها، هزینه های بی حساب و کتاب است؛ پس ما به این نتیجه رسیدیم که هزینه های انتخابات در جایی ثبت و ضبط شود. در مجلس قبل این مساله تصویب گردید ولی به مجلس بعد موکول شد. جزو شرایط ثبت نام ها در وزارت کشور این است که نامزدها شماره حساب اعلام کنند و هزینه های آنها از آن طریق صورت گیرد. نظارت بر این مساله در دور اول ممکنست مشکل باشد اما در مجموع حرکت خوبی است که ما بتوانیم هزینه های انتخاباتی را کنترل نماییم. گاهی شنیده می شود هزینه زیاد در تبلیغات غیرمنصفانه است.
*عملکرد شورای نگهبان در بررسی صلاحیت ها طبق قانون است
وی درباره ی ارتباط بین مشارکت و احراز صلاحیت ها و این که برخی تصور می کنند اگر شورای نگهبان گشایش بوجود آورد و همه در انتخابات حضور داشته باشند، مشارکت بالا می رود، گفت: شورای نگهبان در بررسی صلاحیت ها طبق قانون عمل می کند. در مجلس هفتم گفته شد شورای نگهبان انقباضی عمل کرد ولی مشارکت خوب بود و بالای ۵۰ درصد مشارکت داشتیم. نمونه ها نشان میدهد که شرایط دیگری هست که موثرتر از بررسی شورای نگهبان است و مباحث سیاسی و اجتماعی در مشارکت نیز موثر است.
کدخدایی درباره این که گفته بودید تایید صلاحیت افرادی که قبلا در انتخابات رد صلاحیت شدند، وجود دارد؟ گفت: ما صلاحیت کاندیداها را در همه انتخابات برای همان دوره بررسی می نماییم. قانون تکلیف کرده است و حتی اگر نمایندگان مجلس هم باردیگر کاندیدا شوند، صلاحیتشان را باردیگر بررسی می نماییم. فرضا اگر فردی برای انتخابات ریاست جمهوری هم ۱۰ بار ثبت نام کند، صلاحیتش برای همان دوره بررسی می شود. اعتبار تایید صلاحیت شورای نگهبان فقط برای همان دوره است و افزایش نمی یابد. ممکنست کاندیدایی در دوره قبل صلاحیتش رد شده باشد ولی در دوره بعد مدارکی بیاورد و صلاحیتش تایید گردد. نمونه روشن آن مدرک تحصیلی و استعفاهاست. الان کسی در انتخابات شرکت کرده ولی استعفایش در تاریخ مقرر انجام نشده است؛ پس صلاحیتش تایید نمی شود.
این عضو حقوقدان شورای نگهبان درباره ی اینکه باتوجه به دو مرحله ای شدن ثبت نام کاندیداها، این مساله تاثیری در بررسی صلاحیت ها دارد؟ گفت: هدف از پیش ثبت نام ها این بود که ما مراحل بررسی مدارک شکلی را زودتر انجام دهیم و وزارت کشور آن را انجام داد و شورا درگیر این مرحله نبود. شورای نگهبان زمانی درگیر انتخابات می شود که ثبت نام ها قطعی شود.
*قانون انتخابات ریاست جمهوری با ایراد شورای نگهبان مواجه شد
کدخدایی درباره قانون انتخابات ریاست جمهوری اظهار داشت: قانون انتخابات ریاست جمهوری با ایراد شورای نگهبان مواجه گردید و در ارتباط با ریاست جمهوری قانون اساسی در اصل ۱۱۵ شرایطی را ذکر کرده و احراز آنرا برعهده شورا گذاشته است.
بخش دیگری از این مصاحبه در مورد پژوهشکده شورای نگهبان را اینجا بخوانید.
اعلام آخرین وضعیت پرونده ترور سردار سلیمانی از طرف کدخدایی را نیز اینجا بخوانید.
منبع: علم عدل
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب